"Voed je lichaam met zorg en aandacht, en het zal je kracht teruggeven."

Congee, ook wel rijstepap genoemd, is een traditioneel gerecht dat in de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) wordt gewaardeerd om zijn helende en versterkende eigenschappen. Door zijn eenvoudige bereiding en veelzijdigheid wordt het vaak gebruikt als voeding bij ziekte of om het lichaam in balans te brengen.

Wanneer ik ziek ben, grijp ik sowieso naar congee als maaltijd. Vandaag de dag kennen vele kinderen die opgroeien een ontbijt als boterham, cornflakes of yoghurt, maar wij thuis ervaren een warme maaltijd als ontbijt helend en zeer voedzaam. Ik zou eerlijk niet meer zonder kunnen. Tegelijkertijd weet ik dat dit niet voor iedereen een vertrouwd idee is.

Als het idee van een warme maaltijd in de ochtend nieuw voor je is, zou je het eens kunnen proberen op een rustige dag of wanneer je merkt dat je behoefte hebt aan iets meer verwarmends. Kleine stappen, zoals het af en toe vervangen van een koud ontbijt door iets warms zoals congee, kunnen al een groot verschil maken.

Wat is Congee?

Congee is een eenvoudig gerecht gemaakt van rijst en water. Het wordt lang gekookt tot het de consistentie heeft van een dikke soep. Omdat het warm, licht verteerbaar en hydraterend is, wordt het in TCM gezien als ideaal voedsel voor de Milt en Maag, de organen die in deze traditie verantwoordelijk zijn voor het produceren van energie (Qi).

In TCM wordt de Milt beschouwd als het fundament van postnatale energie en de bron van Qi en bloedproductie. Samen met de Maag zorgt de Milt ervoor dat de voedingsstoffen uit voedsel worden omgezet in energie die het hele lichaam voedt. Warm voedsel, zoals congee, ondersteunt de Milt en Maag omdat het de spijsvertering minder belast. Koude of rauwe voedingsmiddelen daarentegen kunnen het "spijsverteringsvuur" verzwakken, waardoor de energieproductie wordt verminderd. Dit is vooral belangrijk tijdens ziekte, omdat het lichaam dan extra energie nodig heeft voor herstel. Door warm en licht verteerbaar voedsel te eten, help je de Milt en Maag optimaal te functioneren en ondersteun je de natuurlijke genezing van je lichaam.

Basisrecept voor Congee

Ingrediënten:

• 1 kopje witte rijst (of bruine rijst voor meer vezels)
• 6-8 kopjes water
• Optionele toevoegingen afhankelijk van je klacht (zie hieronder).

Bereiding:

1. Spoel de rijst en voeg deze samen met het water in een pan.
2. Breng aan de kook, zet het vuur laag en laat 1-2 uur sudderen tot de rijst volledig is afgebroken. Voeg indien nodig meer water toe.
3. Serveer warm.

Specifieke TCM-aanpassingen

Hier zijn enkele manieren waarop je congee kunt aanpassen aan veelvoorkomende klachten:

1. Bij Verkoudheid of Griep (Wind-Koude)

Voeg verse gember en een klein beetje groene ui toe. Gember helpt koude en wind uit het lichaam te verdrijven en bevordert de circulatie. Dit is vooral nuttig bij koude rillingen en een verstopte neus.

2. Bij Herstel van Ziekte of Zwakte (Qi-deficiëntie)

Voeg rode dadels en goji-bessen toe. Deze ingrediënten voeden het bloed en versterken de Qi, wat helpt bij het herstel na ziekte of vermoeidheid.

3. Bij Spijsverteringsproblemen (Milt-Qi-deficiëntie)

Voeg een snufje gedroogde mandarijnenschil (Chen Pi) en wat zoete aardappel toe. Dit helpt om de spijsvertering te reguleren en vochtophoping te verminderen.

4. Bij Overmatig Zweten of Uitdroging (Yin-deficiëntie)

Voeg gepelde mungbonen toe. Deze voeden het Yin en hydrateren het lichaam, wat nuttig is bij klachten als droge huid en dorst.

5. Bij Keelpijn of Keelontsteking (Yin-deficiëntie of Hitte in de Keel)

Voeg peerstukjes en een klein beetje honing toe. Peer heeft een verkoelende en hydraterende werking en kalmeert de keel. Honing verzacht de keel en bevordert het herstel. Voeg honing pas toe als de congee is afgekoeld om de heilzame eigenschappen te behouden.

6. Voor Algehele Immuniteit in de Winter

Voeg Chinese wolfberry (goji-bessen), gember en een klein beetje kaneel toe. Goji-bessen versterken de Lever en Nier, terwijl gember en kaneel het lichaam verwarmen en kou afweren. Dit recept helpt je energiek en weerbaar te blijven in de koude maanden.

7. Bij Hoofdpijnklachten

• Bij spanningshoofdpijn: Voeg chrysantenbloemen (ju hua) en goji-bessen toe. Chrysantenbloemen kalmeren de Lever en verlichten spanning, terwijl goji-bessen de bloedcirculatie bevorderen.
• Bij migraine met een warm gevoel (Hitte in het hoofd): Voeg munt toe. Munt verkoelt en verfrist.
• Bij koude-gerelateerde hoofdpijn: Voeg gember en een klein beetje kaneel toe om het lichaam te verwarmen en koude uit te drijven.

Waarom is Congee zo Effectief?

• Warm en licht verteerbaar: Warm voedsel ondersteunt de Milt en Maag, wat essentieel is in TCM. Zwaar of koud voedsel kan het spijsverteringsvuur onderdrukken, vooral bij ziekte.
• Hydratatie: De waterige textuur van congee houdt het lichaam gehydrateerd zonder de spijsvertering te belasten.
• Aanpasbaarheid: Door specifieke ingrediënten toe te voegen, kan congee gericht werken volgens TCM-principes.

Conclusie

Congee is een eenvoudig maar krachtig gerecht dat kan worden aangepast aan je gezondheidsbehoeften. Dit gerechtje biedt een voedzame en helende basis. Raadpleeg bij langdurige of ernstige klachten altijd een TCM-therapeut voor persoonlijk advies.

Eet smakelijk!